چگونه فرصت طلایی "جام‌جهانی ۲۰۲۲" توسط کشورمان به راحتی از دست رفت
سال 2010 بود که کشور قطر با رأی اعضای فیفا به عنوان نخستین کشور خاورمیانه و مسلمان برای میزبان جام‌جهانی فوتبال 2022 انتخاب شد، در حالی در چند روز گذشته سوت بازی پایان‌ها به صدا آمد که این کشور هزینه‌ای بالغ بر 200 میلیارد دلار صرف ساخت و ایجاد زیرساخت‌های لازم و مکفی برای میزبانی از این رویداد بین‌المللی کرد.
هرچند این کشور در طول 10 سال گذشته زیرساخت و ظرفیت‌های لازم را متناسب با تعداد تماشاگرانی که پیش‌بینی شده بود، وارد این کشور شوند به وجود آورد، اما انتظار می‌رفت مسئولین ایران با درک این مسئله که کشور ساحلی و کوچک قطر می‌تواند ایران را نیز در این امر سهیم کند؛ آن‌ها را به مطالعه و برنامه‌ریزی جهت انجام اقدامات مقتضی و توسعه زیرساخت‌های لازم وادارد، اما متأسفانه هیچگونه اقدامی در این راستا انجام نشد و بحث مشارکت ایران در بهره‌برداری از فرصت بی‌نظیر جام‌جهانی قطر در حد همان بحث و تبادل نظر باقی ماند.
کوچک بودن، محدودیت‌های زیرساختی و همچنین عدم جاذبه‌های متنوع قطر فرصتی شد که کشورهای همسایه از خوان پرنعمتی در خاورمیانه پهن شده بود، بهره‌مندی کامل در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی را ببرند.
در این میان به نظر می‌رسید کشور ایران به پشتوانه اشتراکات متعدد فرهنگی، مجاورت با این کشور و با اتکا به روابط حسنه سیاسی با قطر و از همه مهمتر وجود جاذبه‌های متنوع گردشگری بتواند تعداد قابل توجهی از تماشاگران این رویداد فوتبالی را جذب کند و تحولی در مناسبات گردشگری و اقتصادی خود به وجود آورد.
حالا و در پایان برگزاری این رقابت‌ها باید گفت در حالی که قطر و برخی از کشورهای همسایه نظیر عربستان سعودی، امارات، عمان و ...از این فرصت طلایی به خوبی در راستای رشد و بهبود منافع خود استفاده کردند، اما کارنامه ایران در این زمینه اصلاً قابل قبول و دلچسب نبود.
نتیجه حاصل از ارزیابی‌های به عمل‌آمده از برگزاری 3 جام‌جهانی گذشته حاکی از این است که هر تماشاگر به‌طور میانگین مبلغی بین 1800 تا 2000 دلار را در دو هفته ماندگاری خود در کشور میزبان هزینه خواهد کرد. با توجه به این موضوع می‌توان گفت که ایران در صورت برنامه‌ریزی و انجام اقدامات به هنگام کمترین آورده و بهره‌ای که می‌توانست از این رویداد کم‌نظیر داشته باشد، جذب تماشاگران فوتبال بود که موجب تحرک، و رونق اقتصاد گردشگری و انتفاع تمامی اجزای فعال در صنعت گردشگری می‌شد؛ در حالی که علی‌رغم تخصیص اعتبارات دولتی برای استفاده از این فرصت، مطابق اخبار واصله، حتی یک رزرو برای هوادان جام‌جهانی در ایران انجام نگرفت.
ضعف عملکردی مسئولان علاوه بر جذب تماشاگران به ایران در فراهم کردن سفر هواداران ایرانی به قطر به عنوان یار دوازدهم جهت تشویق تیم ملی محرز بود؛ با توجه به قرار گرفتن تیم ملی کشورمان در سیاسی‌ترین گروه ادوار جام‌جهانی انتظار می‌رفت مسئولان ذی‌ربط بسترسازی مناسبی برای امکان سفر علاقه‌مندان واقعی تیم ایران فراهم کنند؛ اما متأسفانه در یک سناریو تکراری فروش بلیت‌های ارزان قیمت فیفا وارد بازار سیاه شد و از دسترس عموم خارج شد؛ تا جاییکه بسته‌های سفر با قیمت‌های گزاف بین 200 تا 500 میلیون تومان عرضه می‌شد. در این حالت عدم استقبال هواداران ایران با توجه به شرایط سخت اقتصادی امری مسجل بود.
بر همین اساس و به منظور بررسی نحوه عملکرد ایران، نقاط قوت و کاستی‌ها با هدف بهره‌برداری درست از این رویداد به جهت ارتقا نقاط ضعف در رویدادهای بین‌المللی آینده میزبان "حرمت‌الله رفیعی"؛ رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران و جهان در خبرگزاری تسنیم برای بررسی آخرین وضعیت صنعت گردشگری با تأکید بر تجربیات ناشی از برگزاری جام جهانی قطر بودیم که در ادامه، بخش اول گفت‌و‌گوی تسنیم با وی را از نظر می‌گذرانید.
تسنیم: تحلیل شما از نحوه میزبانی قطر به عنوان کشوری مسلمان از مسابقات جام‌جهانی چیست؟
قطر برای برگزاری مسابقات جام‌جهانی و کسب درآمد از طریق توسعه گردشگری برنامه‌ریزی‌های لازم را از مدت‌ها قبل انجام داده بود و اگرچه هزینه‌های هنگفتی بالغ بر 200 میلیارد دلار در این راستا انجام داد، اما اگر گفته شود برنده قطعی و نهایی این رویدادها قطر بود سخنی به گزافه گفته نشده است.
یکی از وجوه ممیزه و برتری قطر در این مسابقات، شروع جام‌جهانی با کلام خداوند و تلاوت قرآن بود که تاکنون سابقه نداشته است؛ به گونه‌ای که رئیس فیفا نسبت به کشورهای اسلامی ادای احترام کرد.
این کشور در حالی یکی از حذف‌شدگان زود هنگام جام لقب گرفت که تاکنون سابقه نداشته است کشور میزبان موفق به صعود از گروه خود نشود؛ اما این اتفاق در حالی برای قطر روی داد که تأثیری بر نحوه میزبانی این کشور نگذاشت و نمایانگر و تأییدکننده این حقیقت بود که قطر برخلاف برخی از میزبانان ادوار گذشته جام‌جهانی اقدام به لابی‌های فساد انگیز و سوء استفاده از امتیاز میزبانی خود نکرده است.
بنابراین با توجه به این موضوع و اینکه جام‌جهانی 2022 در کشور دوست و همسایه ایران برگزار شد، می‌توانست فرصت بی‌نظیری منتفع شد از ابعاد مختلفی برای ایران باشد، اما متأسفانه فرصت‌سوزی کشورمان در فرصت‌های بکر و حساس همچنان از ادوار گذشته تاکنون مسبوق به سابقه است.
منبع : تسنیم
